Heb je net e-mail onder de knie, blijkt dit weer iets van gisteren te zijn. Communities zijn hot op dit moment: Facebook, Twitter, LinkedIn, Hyves. Menig pastoor of dominee, kerkbestuurder of kerkelijk vrijwilliger vraagt zich af wat ze hiermee moeten. De stencilmachine is net afgedankt en nu staan ze aarzelend op de drempel van de eenentwintigste eeuw.
Veel van die mogelijkheden kwamen voorbij tijdens het symposium Kerk en internet dat op 14 februari in Utrecht werd gehouden. Er waren voorbeelden van hoe het niet moet: websites met minimale informatie of juist met veel te veel informatie. Veel fouten vielen onder de noemer ‘naar binnen gekeerd’: Sites waren weinig uitnodigend. Vaak toonden ze een foto van de buitenkant van de kerk, en slechts zelden een foto van mensen in de kerk.
En dat terwijl de kerk nu juist uitnodigend moet zijn, ook via internet, vond een van de sprekers, cultuurtheoloog Frank Bosman (UvT). Kerk en internet vormen volgens hem geen vanzelfsprekende combinatie, maar toch pleitte hij voor wat hij noemde een houding van digitale presentie. Door ons doopsel zijn we immers middelaars van God geworden: Gods media. En internet is een medium.
Bosman waarschuwde wel voor te veel zendingsijver. Het uitnodigen mag geen dwingend karakter hebben. Hij wees op de aard van de sociale netwerken op internet. Het zijn net kroegen waar mensen met elkaar zitten kletsen en je moet daar niet komen binnenstormen en mensen folders onder de neus duwen ‘Kom naar onze kerk’ of gaan vragen of ze wel eens van Jezus gehoord hebben. Dat vinden mensen hinderlijk en je boodschap komt niet over.
Een succesvolle internetter moet ontvanger en deler van informatie zijn, geen zender. Bosman gaf het verhaal van de Emmausgangers als voorbeeld: de Heer liep met de twee mannen mee, maakte zich niet meteen aan hen bekend, maar ze herkenden hem pas bij het breken van het brood.
Bosman heeft er zelf ervaring mee. Rond het wereldkampioenschap voetbal vorig jaar organiseerde hij met Eric van den Berg de actie ‘Wij luiden voor Oranje’: een oproep om de kerkklokken te laten luiden als het Nederlands elftal wereldkampioen zou worden. Dat ging niet door, maar er kwamen wel veel journalisten die hem vragen stelden. Dat was voor hem een gelegenheid om de kerk te sprake te brengen. Hij was zelf niet over het geloof begonnen: hij zorgde dat er gelegenheid was om erover te praten.
Maar hoe doe je dit nu in de praktijk? Wat doe je met internet, met een website of met sociale media? Daar geeft het handboek Kerk en internet antwoord op. Het is een stimulans om eventuele koudwatervrees te overwinnen en te gaan experimenteren.
Jan Brouwers
Het Handboek Kerk en Internet van Eric van den Berg is een uitgave van Uitgeverij Abdij van Berne en verkrijgbaar via http://www.handboekkerkeninternet.nl/. Het symposium is na te kijken via Ustream: http://www.ustream.tv/channel/de-zevende-regel
