De afgelopen weken onderhandelde tweederde van alle landen ter wereld over een verbod op kernwapens bij de Verenigde Naties in New York. Tijdens deze bijeenkomst was er een uitgebreide religieuze inbreng. De Luxemburgse aartsbisschop Jean-Claude Hollerich, voorzitter van Justitia et Pax Europa, en bisschop Oscar Cantú, voorzitter van het Committee on International Justice and Peace van de bisschoppenconferentie van de VS hebben tijdens de onderhandelingen gepleit voor de totale eliminatie van kernwapens.

Meer dan 120 landen hebben laten weten dat het genoeg is met de kernwapens. Het verdrag verbiedt elke vorm van assistentie, ook de financiële investeringen, waarbij de staten van mening zijn dat financiering in kernwapenproducenten ook een vorm van assistentie is. PAX is een van de organisaties welke al langer strijd tegen de steun en ontwikkeling van kernwapens en leidt al jaren een campagne tegen financiële investeringen in kernwapens.

Kernmachten afwezig

Onopvallend is de grote afwezigheid van de ‘grote’ kernmachten. De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland, China, India, Pakistan, Israël en Noord-Korea waren allen niet aanwezig om deel te nemen aan de onderhandelingen. Onder druk van de tweede kamer was Nederland het enige NAVO-land dat aanwezig was tijdens de drie weken durende onderhandelingen in New York. Ons land nam aan het einde van de onderhandelingen echter een prominente rol in.

‘Nee’ uit Nederland op kernwapenverbod

Waar de VN-zaal op het punt stond het verdrag met consensus aan te nemen, riep Nederland op het laatste moment op tot een (onverwachte) stemming. Bij deze stemming was ons land het enige land dat tegen het verdrag stemde. Volgens persbureau AP geeft de Nederlandse viceambassadeur bij de VN Lise Gregoire-Van Haaren als verklaring dat Nederland niet voor het verdrag kon stemmen, onder meer omdat dat ingaat tegen de verplichtingen die Nederland heeft tegenover de NAVO.

Er is wel hoop dat Nederland in de toekomst alsnog volledig achter het kernwapenverbod zal staan. Onder andere Christen Unie en D66, partijen die nu in gesprek zijn over een coalitie, zijn voorstander op een verbod van kernwapens. Daarnaast heeft het CDA namens een meerderheid van de Tweede Kamer een brief aan het Amerikaans congres bezorgd met het verzoek geen nieuwe kernwapens in Nederland te plaatsen.

Ondanks de tegenstem van Nederland spreekt Krista van Velzen, campagneleider van PAX, van een historische dag. ““PAX speelde een leidende rol bij de totstandkoming van dit internationale verdrag. En om nu in aanwezigheid van zoveel staten, Ngo’s en overlevenden uit bijvoorbeeld Hiroshima, de voorzitter te horen zeggen dat het internationale verdrag is aangenomen, is onbeschrijfelijk. De blijdschap is voelbaar.”