In de Japanse samenleving waarin het gezinsleven onder druk staat, speelt de katholieke opvatting over het gezin nauwelijks een rol. Dat blijkt uit een samenvatting van de reactie van de Japanse bisschoppen op de gezinsenquête die het Vaticaan opstelde als voorbereiding op de Bijzondere Synode over het gezin die in oktober wordt gehouden.
De meeste Japanners nemen de leer van de Kerk over abortus, geboortebeperking en hertrouwen na een scheiding niet serieus. Dat geldt ook voor veel katholieken. Sterker nog: ook zij kennen de leer van de Kerk nauwelijks.
Het huwelijk tussen partners van gelijk geslacht is nog geen actueel thema, maar zal dat wel worden omdat ook de Japanse samenleving steeds toleranter staat tegenover homoseksualiteit.
Als het gaat om het ongeldig verklaren van huwelijken vragen de Japanse bisschoppen om een eenvoudiger procedure. Veel katholieken zijn getrouwd met niet-katholieken. Dat de Kerk het moeilijk maakt een huwelijk te ontbinden, terwijl dat wettelijk mogelijk is, kan zelfs worden gezien als strijdig met de mensenrechten.
Ten slotte wijzen de Japanse bisschoppen erop dat de enquête vanuit een westers standpunt is geschreven. In het Westen is een huwelijk tussen verschillende geloven een uitzondering, in Japan is het regel. Dat maakt dat het westerse begrip ‘katholiek gezin’ in Japan niet toe te passen is.