Interreligieuze gebedsdag tegen de coronapandemie – dat doet denken aan 1986

Wereldgebedsdag voor de vrede, Assisi 1986

Het in september 2019 opgerichte ‘Hoger comité voor menselijke broederschap’ heeft een oproep doen uitgaan voor een interreligieuze gebedsdag. Het comité gaf aan dat gelovigen ‘niet moeten vergeten om hulp bij God, de Schepper van het heelal, te zoeken, wanneer we een hevige crisis meemaken. Zoals de wereldwijde coronapandemie nu. Dat wil niet zeggen dat zij geen heil zien in het belang van gezondheidszorg en wetenschappelijk onderzoek. In tegendeel, ze onderschrijft dat zeer, maar stelt dit er naast.

door Hans-Peter Bartels

Daarom roept het comité ‘alle volkeren ter wereld’ op tot vasten, gebed en goede daden, ‘al naar gelang hun geloofsovertuiging’, opdat ‘onze wereld een betere plaats voor de mensheid en broederschap kan zijn dan voorheen’.

Paus Franciscus liet afgelopen zondag, tijdens het traditionele middaggebed, weten het voorstel van het comité aan te nemen. Het ‘Hoger comité voor menselijke broederschap’ was een initiatief van de Verenigde Arabische Emiraten (Abu Dhabi) en is in Rome opgericht. Het telt zeven leden, waarvan twee van de Heilige Stoel, twee van de Al-Azharuniversiteit en drie van de Verenigde Arabische Emiraten. Het eerste overleg vond vorig jaar bewust plaats op 11 september: de herdenking van de aanslagen van het World Trade Center in 2001. Het comité werd opgericht om ervoor te zorgen dat de islamitisch-christelijke verklaring geen dode letter zou blijven. Nu komt het comité met een eerste ‘actie’.

Dit initiatief doet denken aan 1986, toen in Assisi op initiatief van de paus (toen nog Johannes Paulus II) vertegenwoordigers van religies en levensbeschouwingen samenkwamen om te mediteren en te bidden voor vrede. De Koude Oorlog was toen nog niet afgelopen; het was daardoor een thema dat internationaal aansprak. Bijzondere beelden gingen de wereld over; nooit eerder wat het gebeurd: ongeveer 100 leiders van verschillende religies of denominaties die samen baden! Naast de geest van Franciscus en Clara, leeft het stadje nog altijd van deze ontmoeting. Het zindert. Het maakt het stadje extra bijzonder.

Plaquette ter herinnering aan de Wereldgebedsdag voor vrede
Plaquette aan de muur van de Santa Maria degli Angeli, Assisi, ter herinnering aan de Wereldgebedsdag voor vrede in 1986

Naderhand hebben zowel paus Johannes Paulus II als paus Benedictus deze bijeenkomst enkele malen herhaald. Twintig jaar later, 2016, herhaalde de huidige paus Franciscus de ‘World Day of Prayer for Peace’ in Assisi nogmaals. Hoewel de koude oorlog afgelopen is, is er helaas van echte wereldvrede nog altijd geen sprake. Samen bidden voor vrede blijft belangrijk.

Vrede en gezondheid: het zijn thema’s die iedereen, ongeacht religie, geslacht, achtergrond of cultuur raken. Het zijn daarmee verbindende thema’s. Nog zo’n alles overstijgend thema is de omgang met het milieu. Samen zijn we sterk. Dit soort acties bevorderen de wereldwijde broederschap en de saamhorigheid. Alleen samen kunnen we soort grote thema’s aan. Mocht de actie slagen – en ik heb er alle vertrouwen in dat ze dat gaat doen – dan is de wereldvrede weer een stapje dichterbij. Zou dat het positieve effect van corona zijn? Ik hoop het. Dan halen toch nog iets goeds uit deze pandemie.