Paus Franciscus heeft op de Italiaanse televisie kritiek geuit op het Onze Vader. Volgens hem lijkt het in veel vertalingen van het gebed alsof God zelf ons zou verleiden tot het kwade. De zin “En breng ons niet in beproeving” klopt volgens de paus niet, het is net alsof God ons zelf in deze beproeving brengt.
Probleem na aanpassing gebleven
In 2016 is in de Nederlandse en Belgische kerkprovincies de nieuwe vertaling van het Onze Vader ingevoerd. Ook in deze vertaling is volgens kerkjurist Rik Torfs van de KU Leuven het probleem gebleven. De paus verwijst naar de Engelse vertaling ‘Lead us not into temptation’ en ook dit zit er bij onze Nederlandse versie nog in. “Ook bij ons is het God die ons in beproeving brengt”, zegt Torfs. “Als God zich bekommert om de mensen, dan zou hij ze toch niet in de val mogen lokken.”
De theologische onderbouwing is een van de redenen waarom het Onze Vader in het Nederlands onlangs is veranderd. Vroeger luidde het nog dat God ons niet in bekoring mocht brengen. Wat volgens experts nog veel dubbelzinniger was.
Volgens de Belgische liturgie-expert Joris Polfliet is het probleem dat in de oorspronkelijke Griekse versie een werkwoord staat met God als onderwerp. “Het is dus altijd God die ons in een bepaalde situatie brengt. Met de juiste uitleg kan je dat oplossen: God is geen sadist die ons wil verlokken tot het kwade, maar hij zal ook niet beletten dat we in situaties terechtkomen waarbij we moeten kiezen tussen het goede en het kwade.”
Volgens de paus is het voorbeeld van de Fransen de meest logische: “Sta niet toe dat we in bekoring komen”.
Kort onderzoek: Onze Vader in Nederland
Uit een mini-onderzoek van Katholiek.nl onder vijfentwintig parochies, gemeenschappen en zieken- en verzorgingshuizen in Nederland, blijkt dat de Nederlandse kerkprovincie het de in 2016 ingevoerde vertaling goed heeft overgenomen. In de parochies gaven twee van de twintig parochies aan nog steeds de oude versie te bidden. In verschillende bevraagde religieuze gemeenschappen wordt de nieuwe versie gebeden.
In de zieken- en verzorgingshuizen zien we een andere trend. Daar wordt in alle bevraagde instellingen de oude versie gebeden. De verklaring die men hiervoor geeft is het feit dat de bezoekers van diensten vaak op hoge leeftijd zijn en de verandering in 2016 niet meer hebben meegekregen. Daarom willen de instellingen bij de oude versie blijven die voor hun kerkbezoekers vertrouwd is.