In onze rubriek ‘Vers voor de Zondag’ blikken we vooruit op de eucharistieviering van aanstaande zondag (of feestdag): wat vertelt het Evangelie ons? Om wat voor thema draait deze viering? Wat zou je kunnen doen om dit te onderstrepen?
Dertiende zondag door het jaar
De uitdaging
Relatie, verbondenheid, geeft vreugde. Vaak. In ieder geval is dit de bedoeling. Maar het veronderstelt ook verantwoordelijkheid voor elkaar in wisselende omstandigheden. En die omstandigheden kunnen niet altijd even gunstig zijn. Dan vraagt het om trouw te blijven en te blijven werken aan het verbond. Of dit nu om het verbond tussen mensen gaat of het Verbond met God, het blijft steeds een uitdagende weg. Een weg van vreugde en soms ook van verdriet. Het kruis is overal, maar ook de weg door het kruis heen.
Exegetische notities Evangelie
Matteüs 10,37-42
Deze zondag lezen we het slot van de zendingsrede. De leerlingen worden eropuit gestuurd en het is duidelijk, dat er keuzes moeten worden gemaakt. Leerling van Jezus zijn vraagt totale toewijding. Jezus, zijn zending en daarmee Gods plan worden boven de familiebanden geplaatst. In vers 38 wordt het opnemen van het kruis genoemd. Dat staat symbool voor de totale bereidheid te lijden voor de zaak van Gods koninkrijk. Je daaraan volledig overgeven betekent je ware leven vinden in relatie tot God.
In vers 40 lezen we, dat wie de twaalf leerlingen ontvangt, Jezus ontvangt. En wie Jezus ontvangt, ontvangt niet alleen Jezus, maar ook God de Vader zelf, die Jezus heeft gezonden. In het Jodendom gold het als een gangbare regel, dat degene die gezonden wordt gelijk is aan degene die zendt. Met andere woorden de leerlingen worden er op uit gestuurd. In hen wordt Jezus, wordt zelfs God de Vader, eropuit gestuurd. Zo ontvangen de mensen, die de twaalf leerlingen in hun huis binnenlaten, Jezus met zijn boodschap en met Jezus ontvangen zij God de Vader.
We hebben in deze passage te maken met een reeks, van hoog naar laag in belangrijkheid: profeet, rechtvaardige en leerling. De kleinen, die in vers 42 worden genoemd, mogen we verstaan als de leerlingen (zij die laag staan in de orde), die allemaal kinderen van God zijn. Als God instaat voor ook maar de kleinste van allemaal, dan zal iedereen die deze leerling een beker koud water geeft (de meest eenvoudige daad van gastvrijheid) beloond worden. En als God dit al doet voor deze kleinen, dan doet Hij dat zeker voor de twaalf apostelen, die er met een bijzondere zending op uitgestuurd worden.
Er zullen mensen zijn die dit van harte aannemen, er zullen er ook zijn die de boodschap verwerpen.
Themastelling
Gastvrijheid is een groot goed in alle tijden en culturen. Het werkt positief voor iedereen: voor degene die de ander in zijn huis binnenlaat en voor degene die ontvangen wordt. Uiteindelijk blijkt wie gastvrij is voor iedereen, van de kleinste tot de grootste, gastvrij te zijn voor God zelf. Het levert verrassende dingen op.
Net als de leerlingen van Jezus indertijd zijn ook wij als christen leerlingen van Jezus en dat betekent keuzes durven maken. Durven wij de uitdaging aan te kiezen voor een open en gastvrije houding tegenover onze medemens? Durven wij zo op te staan en eropuit gestuurd te worden?
Suggestie
Twee Verhalen
Deze verhalen kunnen de eerste of tweede lezing vervangen. Ze kunnen gebruikt worden als slotgedachte aan het einde van de viering. Of een onderdeel vormen in de overweging of de preek.
Zelf gast zijn geweest
Jaren geleden ging ik werken in een bedrijf in Duitsland. Ik was nog jong en de reis vermoeiend. Na een lange, uitputtende reis kwam ik op mijn bestemming aan. De directeur van het bedrijf ontving me. Hij heette me welkom. Vroeg of ik een goede reis had gehad. Hij bood me een glas water aan. En hij gaf me de mogelijkheid om mijn handen en mijn gezicht te wassen. Ik vond die ontvangst geweldig. Iets dergelijks had ik nog nooit meegemaakt. Vooral het wassen van mijn handen was zo verkwikkend, dat de hele last en vermoeidheid van de reis van me afviel. Komt iemand bij me na een lange reis, dan doe ik hetzelfde.
Zelf gast te zijn geweest, is een voorwaarde om gastvrij te kunnen zijn. Zo is het volk Israël zelf vreemdeling en gast geweest. Het volk heeft zelf aan den lijve ondervonden wat het is om vreemdeling en rechteloos te zijn.
René Hornikx
Vandaag was God even bij mij
In een krottenwijk in Recife, zei een vrouw tegen een zuster:
‘Vandaag is God bij mij thuis geweest.’
De zuster vroeg: ‘Maar hoe dan?’
De vrouw antwoordde: ‘Ik had geen geld om medicijnen te betalen voor mijn kind dat ziek is. De buurvrouw kreeg het geld voor een hele week ‘de was’ doen. Het waren honderd cruzeiros. Ze gaf het hele bedrag aan mij om medicijnen te kunnen kopen. Dat kan alleen maar God zijn, of niet soms?’
Carlos Mesters
De teksten en suggestie zijn genomen uit de ‘Handreikingen voor liturgie voor de zon- en feestdagen’ van Berne Media. In deze uitgave staan exegetische notities voor elke lezing en antwoordpsalm, een ‘kapstok’ voor de verkondiging, misteksten, voorbeden en diverse andere suggesties voor vieringen met gewijde of niet-gewijde voorganger. Voor meer informatie over de uitgave en een abonnement, zie de website van Berne Media.