Mij leek de hemelvaart toch iets te veel op de lancering van een raket: de film ‘Risen’ heeft voor Amerikaanse begrippen een beperkt budget en de special effects zijn navenant. Het lijkt dan ook een gemoderniseerde light-versie van de Bijbelse films uit de jaren vijftig waarin Mozes bijvoorbeeld met veel theater de Rode Zee in twee enorme muren van water uiteen deed splijten.
Filmmaatschappij Sony verwacht veel van deze film die in bepaalde opzichten een vervolg is op ‘The Passion of the Christ’ uit 2004. Het verhaal begint waar deze film eindigde: bij de dood van Christus. Na The Passion is een hele reeks Bijbelse films zijn gevolgd die inhaakten op het ongekende kassucces van deze film: zo gaat dat in Hollywood.
Overigens zijn The Passion en Risen heel verschillende films. The Passion was destijds controversieel door de bijzonder expliciete manier waarop het lijden van Christus werd uitgebeeld. Risen is meer een klassiek Bijbels drama, maar wel met een eigentijdse invulling. Die bestaat uit de Romeinse tribuun die het lichaam van Jezus zoekt nadat het uit het graf ‘ontvreemd’ is. Hij komt de apostelen op het spoor en voert zijn onderzoek uit met 21ste-eeuwse scepsis.
De tegenstelling tussen het wonder van de opstanding en de rationele conclusie dat zijn leerlingen Jezus’ lichaam moeten hebben gestolen zorgt voor de spanning in de film.
In Amerika werd de film redelijk welwillend ontvangen. Dat Risen ‘in zijn soort’ een acceptabel product is, moeten we opvatten als een compliment. De meeste films die op het succes van The Passion probeerden mee te liften, zijn namelijk nauwelijks het aanzien waard en hebben Europa nooit bereikt.
Dat Sony het nu wel aandurft om de film aan een Europees publiek te tonen, zegt ook iets over de kwaliteit. Aan de – overwegend Britse – acteurs zal het niet liggen. Maar de eerste kritieken zijn niet allemaal hoopgevend: ‘een saai, klef, zendelingendrama’ (Trouw). Het AD daarentegen vindt de casting en de detective-insteek ‘prettig origineel’ en geeft de film drie sterren.
Een groot verschil met de bijbel-films uit de jaren vijftig is het publiek: dat is nu – zeker in Europa – geseculariseerd en sceptisch. Hoofdrolspeler Joseph Fiennes: “Voor mij onderscheidt Risen zich omdat het een behoorlijk behoudende weergave is van het Evangelie en het buitengewone woord accepteert zoals het geschreven staat.” Maar verder mag iedereen de film zien zoals hij zelf wil: als een manier om de eigen spiritualiteit te onderzoeken of om vanuit een puur cinematografisch van het verhaal te genieten.