De KRO start een ledenwervingscampagne om de televisie-uitzendingen van de Eucharistieviering te redden. Je kunt beter lid worden van de kerk dan van een omroeporganisatie. Leo Fijen reageert op deze stelling. De eucharistieviering op televisie raakt aan de levensadem van mensen die voor even verbonden worden met elkaar en met Christus, zegt hij.
Red de eucharistieviering van RKK en word lid van de KRO. Met deze campagne probeer ik leden te werven voor de KRO en op die manier de toekomst van Eucharistievieringen op Nederland 2 ook na 2015 te garanderen. Het is een hartenkreet omdat de viering echt gaat verdwijnen als er niets gebeurt. Het kabinet vindt dat de Heilige Mis achter de voordeur hoort en maakt een einde aan kleine religieuze omroepen als RKK. De netmanagers hebben nu al laten weten dat ze er ook geen geld voor gaan reserveren. Als er geen actie wordt gevoerd, is het afgelopen met de vieringen op televisie.
De kijkers en luisteraars hebben dat heel goed begrepen, want er wordt massaal gereageerd. Nederlanders zijn misschien niet meer zo kerkelijk, maar vinden het belangrijk dat er elke zondag een viering op het publieke net te zien is. Een eucharistieviering die in het publieke domein wordt uitgezonden, verbindt Nederlanders. Jong en oud, gezond en ziek, kerkelijk en niet-kerkelijk, gelovig en minder gelovig. Iedereen kijkt er naar en wordt verbonden door de eucharistie. Dat blijkt uit de cijfers. Over de laatste drie jaar gemeten is het gemiddelde 100.000 kijkers. Het wordt ook duidelijk uit de talloze telefonische reacties na afloop. Van de gevangenis tot het fitnesscentrum, van de kamer in het zorgcentrum tot jonge ouders die op de baby passen en niet naar de kerk kunnen, ze bellen ons en spreken hun waardering uit.
Die viering is er voor iedereen en verbindt daardoor op een wijze zoals internet dat nooit zal kunnen. Want internet is op dit moment van toepassing op particuliere situaties en heeft daardoor geen landelijke uitstraling voor meerdere groepen tegelijk. Locale kerken verspreid over het land zenden hun vieringen uit op internet en bereiken groepen mensen uit hun streek of dorp. En als een landelijke omroep wel zou kiezen voor een uitzending per internet, heeft het toch slechts fragmentarische betekenis. Want in verpleeghuizen, bij sportscholen en te midden van de meeste huiskamers van gezinnen staat gewoon Nederland 2 aan en wordt er niet of nauwelijks naar vieringen gekeken via internet. De kern van het vieren is de gedeelde ervaring. Liturgie sticht gemeenschap. En televisie biedt daar meer garanties voor dan een internetverbinding. Dat erkennen ook media-ondernemers.
Daarnaast refereert de viering op tv aan de opdracht van het publiek bestel: informatie geven over de verschillende religieuze stromingen. Die viering laat immers ook aan mensen buiten de kerk zien hoe de liturgie door katholieken wordt gevierd. Inzicht geven in de betekenis van de traditie is een toerustende taak van het publieke bestel. Dat gebeurt hier zondag na zondag, voor jong en oud. Deze opdracht van kleine religieuze omroepen dient overgenomen te worden door de grote aanverwante omroepen, zo wil Den Haag, zo is ook de bedoeling van de fusiebeweging in Hilversum.
Daarom wordt met deze campagne van KRO en RKK niet geld opgehaald voor omroepsalarissen, zoals werd beweerd door Eric van den Berg. Door deze campagne wordt zichtbaar gemaakt wat er gaande is in Hilversum: omroepen verdwijnen en worden ondergebracht bij aanverwante omroepen. Zonder enige financiële garanties, zonder de zekerheid van de continuering van de kernopdracht van RKK: vieringen uitzenden. Als die toekomst nog ongewis is, moet de KRO haar eigen verantwoordelijkheid nemen. Met het verdwijnen van RKK wil de KRO er alles aan doen om programma’s over te nemen. Dat gebeurt vanuit de opdracht van de KRO om naast de volle breedte aan eigen programma’s ook levensbeschouwelijke uitzendingen te verzorgen. Dat gaat makkelijker als de KRO een sterke omroep blijft met veel leden.
Dat is dus geen slim imagotrucje, zoals Van den Berg schrijft. Deze campagne past bij de nieuwe situatie in het bestel. Ze sluit aan bij de wortels van de KRO die ooit is opgericht in 1925 om eucharistievieringen uit te zenden. Ze geeft betekenis aan het opgaan van RKK in de KRO. Ze voegt verdieping en katholiciteit toe aan het brede aanbod dat de KRO ook zal blijven leveren. En ze is een dienst aan de samenleving waar jong en oud zich soms even willen laven aan de bron en elke zondag geraakt en verbonden worden door het offer van Christus in de eucharistie.
Dit signaal van de KRO reikt veel verder dan financiële plaatjes en ingewikkelde rekensommen zoals Van den Berg die voorschotelt. Dit raakt aan de levensadem van mensen die voor even verbonden worden met elkaar en met Christus. En die mensen hadden er geen idee van dat deze levensadem hun in de toekomst ontnomen wordt. KRO en RKK vragen daar nu aandacht voor en steken hun nek uit voor de presentie van eucharistievieringen in het publieke domein. De Nederlanders reageren massaal. KRO en RKK laten met dit initiatief zien dat katholieke media van betekenis kunnen zijn in het leven van mensen en het verschil kunnen maken in het publieke domein.
Deze opinie verscheen in het Nederlands Dagblad van 15 mei 2013