Van de bekende cultuurtheoloog en radiocommentator Frank Bosman verschenen eerder titels als ‘God houdt wel van een geintje’, over het spanningsveld tussen religie en humor, en ‘God heeft ook een fiets’ over het katholieke van de wielersport. In zijn werk als cultuurtheoloog, radiocommentator en schrijver specialiseert Bosman zich in levensbeschouwing in de cultuur van vandaag. In ‘Vader, dochter, Heilige Geest’ krijgt Frank tegenwicht en samenspel van dochter Lisanne Bosman. In dit boek gaan zij aan de hand van tien onderwerpen met elkaar in gesprek over verschillende geloofsvragen.
door Michiel Brons
Het bespreken van deze vragen is weergegeven in behapbare hoofdstukken met titels als: ‘Waarom God de Bijbel niet heeft geschreven’, ‘Waarom God een moeder heeft’, ‘Waarom kerkmensen zulke eikels zijn’ en zo meer. Dit vraag- en antwoordspel tussen pa Frank en dochter Lisanne is een doeltreffende insteek op het aloude thema van de kennisoverdracht tussen de generaties.
Het verfrissende en levendige karakter van de gesprekken komt tot stand door de positieve wisselwerking tussen beide spelers.
Daarbij is het zeker geen eenrichtingsverkeer. Als theoloog en schrijver heeft Frank meer kennis in huis, maar Lisanne stelt daar het nodige verfrissende kritisch gewicht tegenover.
Zo worden in tien hoofdstukken in een open sfeer tien thema’s behandeld die een (jonge) gelovige bezig kunnen houden. Pa Frank stelt zich niet al te dogmatisch op, dochter Lisanne is welwillend kritisch.
Het risico van zo’n project is dat het gemaakt kan overkomen. Gelukkig niets daarvan in dit boek: de tekst komt spontaan, oprecht over en dat is deel van de kracht van het boek. Het is relevant, fris en ook nog eens prettig om te lezen. Als lezer kun je je voorstellen dat je inhaakt in het gesprek en er je eigen gedachten en antwoorden aan toevoegd. Al te zwevend wordt het daarentegen niet. Frank zorgt voor de nodige richting, Lisanne voor de nodige energie.
Gaandeweg het boek kom je in contact met het geloofsleven van Lisanne. Hoe ze als kind op vakantie ‘kerkje ging kijken’ met haar vader, die dan steevast uitlegde wat er te zien was in die kerken. Hoe Lisanne dat daardoor nu zelf kan uitleggen aan anderen. Welke rol leeftijdgenoten spelen. Hoe belangrijk het is om leeftijdgenoten om je heen te hebben waarmee je je geloof kunt delen. En dan tussendoor de grote vragen van het leven, over geloof, lijden, waarvoor bidden wel of niet helpt, en ga zo maar door.
Frank laat voldoende ruimte om Lisanne zelf dingen te laten invullen, bijvoorbeeld “Nou, probeer zelf eens”, waarop Lisanne zelf een antwoord op haar vraag formuleert. Hierop borduurt Frank (“Je komt een eind”) dan weer verder, met meerdere of mindere goedkeuring van z’n dochter. Wanneer Pa soms wat te kort door de bocht gaat is een subtiel: “Mooi gesproken pa, maar mijn vraag is eigenlijk…” of een simpel “Doe niet zo stom” soms op z’n plaats.
De vragen zijn concreet, de antwoorden lijken vaak onder constructie. Dat wil zeggen: het zijn antwoorden in ontwikkeling; veel wordt er niet dichtgetimmerd. De antwoorden komen nu juist vanuit het gesprek tot stand. Juist dat geeft de mogelijkheid om te reflecteren. De teksten zijn eerder diepgaand dan simpel, maar toch altijd toegankelijk neergezet. Als lezer kun je er meerdere kanten mee uit, en dat is wel zo prettig. Dit is ook wat het boek geschikt maakt om er je eigen gesprek over te beginnen. ‘Vader, dochter, heilige geest’, biedt zeker gelegenheid om het gesprek over geloof tussen ouder en bijna volwassen dochter of zoon op een positieve manier te voeren. Daarnaast is het ook solo als leesvoer de moeite waard.
Frank weet kennis in te brengen, Lisanne voorkomt dat het teveel getheoretiseer wordt. Beide brengen ze diepgang aan in dit leesbare werkje geloofsopbouw van een alleszins behapbare 141 pagina’s.