Brief uit de missie 115: Exotisch eten
Als je in onze tijd de wereld doortrekt krijg je met ongebruikelijk voedsel te maken. De mensen in andere culturen eten voor ons doen soms bijzondere dingen – insecten in Birma, half-uitgebroede eieren in Vietnam, slangen in Indonesië, honden in Korea, enzovoort. Tijdens een recent verblijf van Greetje en mij [HK] in China werden schalen […]
Brief uit de missie 114: Een eenzame dood in Namibië
Namibië heeft een bijzondere vorm. In het noordoosten is een smalle strook land, die Botswana van Angola scheidt. In het noorden stroomt bovendien een grensrivier, de Okavango. Tegen het einde van de negentiende eeuw kwam het gebied, evenals de rest van het huidige Namibië, in handen van het jonge Duitse keizerrijk en werd Zuidwest-Afrika genoemd. […]
Brief uit de missie 113: Pater Van Mansfeld als aalmoezenier bij het Britse leger in Kashmir (1895)
Franciscus Xaverius van Mansfeld (1864-1941) was afkomstig uit Bergen op Zoom in Noord-Brabant. Als missionaris van Mill Hill werd hij gestationeerd bij de Britse troepen die aan het einde van de negentiende eeuw het noordwesten van Brits-Indië probeerden te pacificeren. Aan de noordkant van het vooral door moslim-stammen beheerste gebied traden de Russen op. De […]
Brief uit de missie 112: Op weg naar Oeganda in 1907
Zeker één keer maakten missionarissen en missiezusters een wereldreis. Dan vertrokken ze uit hun geboortestreek naar een land dat heel erg ver weg lag – bijvoorbeeld het Verre Oosten, een eiland in de Stille Oceaan, het koude noorden van het Amerikaanse continent waar de eskimo’s woonden of in het hartje van donker Afrika. Op veel […]
Brief uit de missie 111: Jaarverslag van bisschop Ponsot uit de missie van Yunnan (1874)
Als je als missiebisschop goed wilde functioneren had je geld nodig. Dat kwam in de negentiende eeuw voor een belangrijk gedeelte van een Frans genootschap, de Propagation de la Foi, gevestigd in Lyon en Parijs. In Nederland kreeg het bekendheid onder de naam ‘Voortplanting des Geloofs’. De Fransen haalden geld binnen uit eigen land en […]
Brief uit de missie 110: Een Belgische pater zit vast in Japan (1941-1945)
De Nederlanders hebben een zeer negatief beeld van Japanners (‘Jappen’) die blanke Europeanen in kampen opsloten tijdens de Tweede Wereldoorlog – zoals bijvoorbeeld in ‘Nederlands-Indië’. De film The Bridge on the River Kwai (1957) heeft het beeld van de wreedheid van Jappen nog eens versterkt. Europeanen die als missionarissen in de regio actief waren ontkwamen […]
Brief uit de missie 109: Op naar het Chinese nieuwjaar
In onze tijd, althans in Nederland, krijgen kerken steeds meer een alledaagse, niet-christelijke functie. Of ze worden afgebroken. Het christelijke geloof verliest hier jaar na jaar terrein. In plaats van nieuwe kerken verrijzen er moskeeën, gebouwen van een geloof dat de immigranten met zich mee hebben genomen uit de landen in Azië en Afrika waar […]
Brief uit de missie 108: Martelaren op zee (15 juli 1570)
In de loop van de zestiende eeuw, het tijdperk van de Reformatie, braken er in Europa conflicten uit tussen protestanten (aanhangers van Luther en Calvijn) en katholieken. Omdat religie en politieke macht hand in hand gingen, was de strijd om het ware christelijke geloof er tevens een van wie het voor het zeggen had. Op […]
Brief uit de missie 107: De rampjaren 1570-1571 op Cyprus
Vanuit West-Europa trokken katholieken er steeds op uit om het ware geloof in de rest van de wereld te verbreiden en er hun macht te vestigen. Dat deden ze bijvoorbeeld duizend jaar geleden door middel van de zogeheten kruistochten. In het Midden-Oosten, waar de pelgrims geen toegang meer hadden tot het heilige land, kwamen ze […]
Brief uit de missie 106: Lourdes in India
In de zestiende eeuw trokken de Portugezen naar Azië. Vasco da Gama ging al in 1497 voorop. In 1510 werd Goa op de westkust van India het internationale hoofdkwartier van het Aziatische, Portugese rijk. Vanuit die stad rukten de katholieke Europeanen verder oostwaarts op, naar onder meer Ceylon, Maleisië, Indonesië en Japan. Bij hun tochten […]
Brief uit de missie 105: Norbertijn Coenen op missie in Brisbane (1957-1962)
In de negentiende eeuw trokken missionarissen als pioniers naar verre landen met als doel het verbreiden van het ware geloof. Heidenen, wilden, inboorlingen – ze moesten bekeerd worden. Na de Tweede Wereldoorlog waren er ook andere prioriteiten, in elk geval voor de Nederlanders. In zijn dit jaar verschenen boek Tot elk goed werk bereid. Pastorale […]
Een terugblik op de heiligverklaring van de Martelaren van Gorcum
Op 29 juni 1867, honderdvijftig jaar geleden, was Rome in rep en roer. De Sint Pieter was binnen luisterrijk versierd met onder meer banieren, schilderijen, kaarsen en ontelbare kroonluchters. Op diverse plaatsen waren schilderingen aangebracht die betrekking hadden op de feestelijke gebeurtenissen die zouden plaatsvinden. Het grote Sint Pietersplein buiten was bestrooid met zand, bladeren […]
Brief uit de missie 104: Doopexamens in de missie van Oeganda
In de loop van de negentiende eeuw trokken steeds meer missionarissen naar alle continenten van de aarde. Het voor de gezondheid zo gevaarlijke binnenland van Afrika, met onbekende en dodelijke ziektes, was pas laat aan de beurt. De congregatie van de Witte Paters, in 1868 gesticht door Charles Lavigerie (1825-1892), vestigde zich onder meer in […]
Brief uit de missie 103: Nederlandse missie op IJsland
Joannes Gijsen (1932-2013) was in de jaren 1972-1993 bisschop van Roermond. Na zijn aftreden werd hij in 1996 benoemd tot bisschop van Reykjavik op IJsland, een eiland met een bevolking van ongeveer 300.000 mensen. Op 13 oktober 1995 was in Trouw te lezen: “Gijsen, nooit eerder op IJsland geweest, is al in Reykjavik aangekomen. Hij […]
Brief uit de missie 102: Een pater van Steijl over de gevaren van de islam in 1945
In oude missietijdschriften is jaar na jaar veel te lezen over de bedreiging van het katholieke missiewerk door moslims die zich vanuit het Midden Oosten aan het verspreiden waren. Vooral de missie in Afrika had volgens die bladen veel te lijden van de oprukkende islam. De Europeanen schaften de slavernij af, de moslims brachten de […]
Brief uit de missie 101: Een missiezuster op audiëntie bij de koning van Siam (1859)
Joachim le Sage ten Broek (1775-1841) was afkomstig uit een protestantse familie. Zijn vader was niet alleen hoogleraar filosofie maar ook predikant. Joachim bekeerde zich in 1806 echter tot het katholieke geloof. In 1818 zette hij het tijdschrift ‘De Godsdienstvriend’ op dat ruim een halve eeuw artikelen publiceerde over allerlei facetten van het katholieke geloof. […]
Brief uit de missie 100: Een Nederlands bisdom in China onder leiding van Mgr. Geurts
Vincentius a Paulo (1581-1660) stichtte in 1625 de Congregatie van de Missie. De leden van die congregatie werden Lazaristen genoemd omdat de priesters hun thuishaven hadden in de Rue St. Lazare te Parijs. Aan het einde van de achttiende eeuw namen de Lazaristen de missionaire werkzaamheden van de Jezuieten in China over. Gedurende enkele tientallen […]
Brief uit de missie 99: De kracht van de biecht in Nieuw-Zeeland
In het jaar 1814 zette dominee Samuel Marsden (1765-1838) voor het eerst voet op de noordkust van Nieuw-Zeeland. Het was 25 december, eerste kerstdag. Vanaf een ter plekke geïmproviseerde kansel preekte hij voor de Britten die met hem meegekomen waren op basis van de tekst ‘Behold, I bring you glad tidings of great joy’. Zijn […]