Dan Brown doet het weer. Net als in zijn vorige boeken schotelt de internationaal thrillerauteur zijn lezers een razende page turner voor, inclusief de bekende ingrediënten van moord, achtervolgingen, geheime genootschappen en veel, heel veel cultuurgeschiedenis. En ook al vliegt Brown in ‘Inferno’ af en toe gierend uit de bocht, je vergeeft het hem.
‘Inferno’ is de derde roman van Dan Brown in het genre van de reli-thriller. Na het succes van ‘De Da Vinci Code’ en het ‘Bernini Mysterie’ (Engels: ‘Angels and Demons’) brengt hij nu een zinderende roman waarin hij ecologie, Amerikaanse huurlingen en de christelijke cultuurgeschiedenis vermengt tot een bijna niet te versmaden geheel. ‘Inferno’ is gebaseerd op het gelijknamige eerste deel van de wereldberoemde trilogie ‘De goddelijke komedie’ van de Italiaan Dante (1265-1321). Browns bekende protagonist prof. Robert Langdon vindt zichzelf dan ook terug in een 21e eeuwse versie van Dante’s hel.
Einde van de wereld
Het plot van ‘Inferno’ draait om een dolgedraaide wetenschapper Zobrist die het naderende einde van de wereld voorspelt. Niet vanwege de Wederkomst van Christus, noch vanwege een dreigende kernramp, maar vanwege de explosieve toename van de wereldbevolking in de komende decennia. Hiermee snijdt Brown een uiterst actueel onderwerp aan. Volgens veel wetenschappers kan de aarde qua ruimte en voedselbronnen de aanwas van nieuwe wereldburgers niet aan. Een oorlog van allen tegen allen om de schaarse hulpbronnen lijkt onvermijdelijk.
De pest
Zobrist heeft daar een oplossing voor gevonden, zij het een zeer onethische. Geïnspireerd door de Zwarte Dood, de pestepidemie die in de Middeleeuwen de Europese bevolking drastisch decimeerde, stelt de waanzinnige geleerde voor om dat ‘kunstje’ te herhalen. Immers: het opgeschoonde Europa had na de pest ‘ruimte’ om adem te halen met als gevolg de Renaissance. Een wereldwijde pandemie zou vandaag de dag dezelfde impact kunnen helpen. Aan Langdon natuurlijk de dankbare taak om de wereld te redden, geholpen door wederom een charmante assistente, nu in de vorm van de hyperintelligente Sienna Brown.
Dante’s ‘Goddelijke komedie’
Interessant is dat Brown zijn ecologische thriller vertelt met gebruik van de beelden en het taalgebruik van Dante’s ‘Goddelijke komedie’. Daarmee krijgt het verhaal een duidelijke zweem van historiciteit en mystiek die zo kenmerkend is voor Browns stijl van schrijven. Het geeft Browns alter ego Robert Langdon natuurlijk ook alle gelegenheid om wederom te zwelgen in betweterij en onmenselijke encyclopedische kennis over de meest buitenissige onderwerpen. Helaas wordt Langdon/Brown door zijn ‘colleges’ niet alleen saai, maar ook ongeloofwaardig. Langdon weet, ondanks een net opgelopen hoofdwond, een Italiaanse zin uit zijn hoofd terug te voeren op een bepaalde passage in de ‘Goddelijke komedie’. En zo zijn er talloze voorbeelden. En dat is meer dan je als lezer kan verdragen.
Straffen van de hel
De koppeling tussen het ecologische ‘einde van de beschaving’ en de thematiek van Dante’s trilogie is echter wel sterk gevonden. Dante beschrijft geeft zijn meest gelezen stuk (Inferno) een visueel boeiende beschrijving van de gruwelijkheden in de hel. In Dante’s hel worden de zondaars voor eeuwig gestraft aan de hand van hun zonden. De populaire film ‘Seven’ werkte dat enkele jaren al grafisch uit. Iemand die aan de doodzonde van de vraatzucht te buiten ging, wordt gestraft door zichzelf dood te moeten eten.
IJdelheid
De zonden van de Middeleeuwen worden in Browns ‘Inferno’ verbonden aan de zonden van de moderne wereld. De belangrijkste zonde van onze tijd lijkt, aldus Brown, ijdelheid te zijn. De ijdelheid dat er geen grenzen bestaan aan de technologische ontwikkelingen en de bijbehorende uitdijing van de wereldbevolking. Om die collectieve ijdelheid moeten wij even collectief gruwelijk worden gestraft. Alleen een nieuwe ‘hel’ om deze moderne zonden uit te boeten, kan uitzicht geven op een nieuwe ‘hemel’, een nieuwe renaissance.
‘Inferno’ lijdt aan alle ingrediënten van een echte ‘Dan Brown’: over de top, hier en daar erg onwaarschijnlijk, maar toch leg je het boek niet eerder weg totdat het uit is. En dat is een prestatie van formaat.