Je kunt niet God dienen én de Mammon – het Hebreeuwse woord voor geld én duivel. Toch organiseerde de Faculteit voor Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg op 11 april een symposium onder de titel ‘Maak vrienden met de Mammon’. Het symposium werd georganiseerd ter gelegenheid van het afscheid van Theo Salemink als universitair docent aan de faculteit.
Salemink publiceerde over zeer diverse onderwerpen, waaronder de sociale leer van de Kerk: de visie van de Kerk op de economie.
Een van de inleiders, prof. Marcel Poorthuis, wees op de opvatting van de joodse wijsgeer Maimonides (1135–1204) over wat hij als hoogste vorm van geven beschouwde. Dat was voor hem niet het geven van een aalmoezen, maar iemand helpen zodat hij voortaan zichzelf kan helpen. Geef hem een lening, help hem aan werk, ga een partnerschap met hem aan. Zo is er geen sprake meer van liefdadigheid, maar van wederzijdse verantwoordelijkheid: in wezen een economische relatie.
Poorthuis is een van de auteurs van de bundel ‘Vrienden met de mammon’, die Salemink ter gelegenheid van zijn afscheid ontving. Het boek behandelt het grensgebied tussen economie en theologie: de spirituele dimensie van economie en economie en theologie als bron van maatschappelijk handelen.
Salemink probeerde tijdens zijn lange carrière steeds een brug te slaan tussen de katholieke sociale leer en de samenleving. Vandaar dat ‘Vrienden met de mammon’ een lijvig boek is geworden met een brede waaier van auteurs: theologen, economen, maar ook juristen, filosofen, sociologen en politici.
Tekenend voor de brede blik van Salemink is de bijdrage van de Amsterdamse advocaat Omar Salah die een proefschrift voorbereidt over islamitisch financieren. Hij legt uit wat het verbod op het heffen van rente precies inhoudt en dat het tot ingewikkelde financiële producten leidt die eigenlijk niet zo veel afwijken van wat in het westen gebruikelijk is. Maar het op de islam gebaseerde systeem biedt wel bescherming tegen een ongebreidelde groei van schulden. Volgens Saleh schrijft de islam geen algeheel renteverbod voor: het loslaten van dit verbod zou een werkelijk islamitische manier van financieren mogelijk maken.
Later meer over deze bundel.
Paul van Geest e.a. (red), Vrienden met de mammon. De levensbeschouwelijke dimensie in de economie Almere: Parthenon 2013, 465 p. ISBN/EAN 9789079578511 € 35,-