Afgelopen week was de week der referenda. In Hongarije verloor Europa’s angy young man president Viktor Orbán zijn referendum over minder, minder, minder asielzoekers, omdat 55% van de stemmers überhaupt geen zin had om te komen opdagen. Van de stemmers zei 98% ‘nee’ tegen het verplichte Europese quotum voor de opvang van asielzoekers uit het Midden-Oosten. In Colombia werd tot verrassing van president Santos het vredesakkoord met de FARC door 50,21 % van de stemmen naar de prullenbak gedirigeerd. Misschien dat ’t iets te maken heeft dat de FARC-ers amnestie krijgen onder dit akkoord, terwijl elke Colombiaan in zijn directe familie is getroffen door de decennialange terreur. Maar aan de andere kant: hoe ga je zo’n massief conflict anders oplossen?
Dilemma’s laten zich nu eenmaal niet gemakkelijk vangen in een simpele ja/nee-vraag. Dat zagen we eerder bij het Brexit-referendum. Niemand weet precies wat ie aanmoet met de uitslag waarin de Britten stemden voor vertrek uit de EU. De winnaars van het referendum liepen weg, en slaan elkaar ondertussen het ziekenhuis in. De nieuwe premier Theresa May mag de brokken opruimen en kondigde deze week aan in maart 2017 met de uittredingsprocedure te beginnen. En heel eerlijk gezegd, ik moet nog zien dat na twee jaren bloedig onderhandelen tussen EU en UK, de hele Brexit niet in het gapende gat van de geschiedenis verdwijnt.
Blauwe tijger
In Nederland hadden we mot over het Oekraïnereferendum, georganiseerd door de koningen van de directe democratie, Geenstijl en het Forum voor Democratie. Premier Rutte heeft min of meer aangegeven dat hij de afgelopen tijd één of twee keer zijn vinger heeft opgestoken in Brussel om zijn collega-regeringsleiders ervan te overtuigen de gehele Europese machinerie stil te leggen omdat het Grote Nederland last had van koude voeten. FvD gaat overigens meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen. Aardig detail is dat voorman Thierry Baudet – via zijn uitgeverij De Blauwe Tijger – zich nogal in uiterst conservatieve katholieke kringen begeeft. De Blauwe Tijger is gespecialiseerd in pro-Putin en anti-islamliteratuur, is de huisuitgever de bekende reactionaire katholieke auteur Robert Lemm, en wordt gerund door Tom Zwitser, oud-redacteur van ter ziele gegane extreem-katholieke projecten als Catholica en Bitter Lemon.
Lode Aerts
Intussen was er ook goed nieuws, vooral uit kerkelijke hoek. Paus Franciscus benoemde kanunnik Lode Aerts tot bisschop van Brugge. Aerts gaf meteen zijn theologische geloofspapieren af: ‘Om geloofwaardig over God te spreken, kon ik op mijn eentje niets uitrichten. Mijn spreken had de ruggensteun nodig van medegelovigen die samen met mij het vertrouwen op God handen en voeten gaven. Het lukte niet zonder hun vriendschap, hun humaniteit, hun inzet en vertrouwen.’ In dezelfde week berichtten enkele zeer conservatieve websites over Aerts collega mgr. Bonny. In zijn boek Mag ik? Dank je. Sorry zou de bisschop pleiten voor eigen kerkelijke rituelen voor het inzegen van homoseksuele relaties. Genoeg reden voor Katholiek Nieuwsblad en restkerk.net om los te gaan op de Belgische bisschop. Helaas komt het boek van Bonny pas op 11 oktober uit, en niemand weet nog officieel wat er instaat. Afwachten dus, maar het belooft veel goeds.
De paus had overigens een druk weekje. Naast de benoeming van Lode Aerts, bezocht hij Georgië en Azerbeidzjan. Dat eerste land bezocht hij vooral in zijn voortdurende poging om de oecumene tussen oosterse en westerse kerken te versterken. Binnen de Georgisch-orthodoxe Kerk bestaat echter een sterke ultraconservatieve hoek die gekant is tegen elke vorm van toenadering met niet-orthodoxe Kerken. Ga daar maar aan staan als goedwillende paus. In Azerbeidzjan bezocht hij de 570 katholieken die er officieel in dat land wonen. Ook kondigde de paus deze week een nieuwe synode aan over jongeren, geloof en roeping. Planning is volgend jaar oktober in Rome. Ik ben zeer benieuwd of deze synode net zoveel stof zal doen opwaaien als de gezinssynode. Wellicht niet, aangezien het onderwerp ‘jongeren’ kerkpolitiek bij lange na niet zo gevoelig ligt als huwelijk en seksualiteit.
Verplichte anticonceptie
Een week geleden werd bekend dat de gemeente Rotterdam enkele tientallen ‘probleemmoeders’ verplicht aan de anticonceptie wil hebben, in de vorm van een spiraaltje. Wethouder De Jonge: ‘Niet geboren worden is ook een vorm van kinderbescherming.’ Verplichte anticonceptie is enerzijds begrijpelijk: we kennen allemaal situaties waarin het echt niet verstandig is dat een vrouw (weer) zwanger wordt. Maar anderzijds doet het Rotterdamse plan mij ook rillen. Een overheid die gaat bepalen wie er wel en geen kinderen mag krijgen, doet mij denken aan de zwaarste vormen van staatsterreur, zoals we die kennen uit China en Nazi-Duitsland. Natuurlijk, de motieven zijn heel anders, maar de grens is dun.
Nog een woord over De Jonge. Eigenlijk zegt hij ‘er zijn mensen die maar beter niet geboren kunnen worden’. Laat het morele gewicht van die uitspraak even op je doorwerken. En denk dan even aan al die kinderen die in zeer moeilijke omstandigheden geboren zijn, en nu een rijk en gelukkig leven hebben weten te vinden. Mogen die er ook niet zijn? Griezelig allemaal. Misschien moeten we daar eens een referendum over organiseren…. Nee, doe maar niet. Geen goede ervaringen mee.
Bron foto: Still uit NOS-uitzending rond Oekraïnereferendum.