Nog genietend van mijn laatste dagen van mijn vakantie bereikte mij vorige week via Facebook het positieve bericht dat de gemeente Amsterdam besloten had Museum Ons’ Lieve Heer op Solder te redden van de ondergang. Ze schuiven wat op de cultuurbegroting en hoplakee… ineens is er wel geld. De wonderen zijn de wereld nog niet uit, dacht ik meteen. Het is een gedachte die wel vaker door mijn hoofd schiet.
door Hans-Peter Bartels ofm
Had ik vanaf maart van dit jaar niet meer gedacht dit jaar nog in het buitenland te komen, bevond ik mij afgelopen zaterdag zomaar in eens in de buurt van Osnabrück om de plechtige professie van mijn vroegere medenovice, Johannes, mee te maken. Corona had voor wat uitstel gezorgd, maar gelukkig geen afstel. En aangezien de roepingen in Duitsland net zo dun gezaaid zijn als bij ons – helaas – was dit wel een dubbel wonder te noemen.
Tja, wie er op let zal tal van kleine en wellicht ook enkele grotere wonderen in zijn leven ontwaren. Misschien dat deze onzekere tijden ons er wel bewuster van maken. Mij in ieder geval wel. Had je me in april gezegd dat ik in augustus gewoon op vakantie kon, dan had ik je voor gek verklaard. Aan de andere kant, wie mij in februari van dit jaar had gezegd dat ik in april iemand voor gek zou verklaren omdat… nou ja, het is wel duidelijk.
Grotere wonderen
Laten we ons maar richten op de grotere wonderen… Israël die betere banden aanknoopt met de Verenigde Arabische Emiraten, Sudan dat een vredesverklaring tekent met vijf rebellengroepen. Het zijn toch tekenen dat het enigszins de goede kant op gaat met de wereldvrede. Daar dan. Ik houd mijn hart vast voor Wit-Rusland. Maar de wonderen zijn de wereld nog niet uit…
En wat te denken van de Verenigde Staten. Je zou bijna moeten gaan spreken van de Verdeelde Staten van Amerika. Wordt Donald Trump straks herkozen? En zo nee, accepteert hij dat dan of maakt hij dan een theater van hier tot gunter met alle gevolgen van dien? Het kan zomaar de tweede Amerikaanse burgeroorlog worden. Maar nogmaals, de wonderen zijn de wereld nog niet uit… en God verhoede!
De Heer blijft op Solder!
Maar terug naar Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Ik ben oprecht blij en opgelucht dat het museum gered is. Omdat de stad Amsterdam inziet dat het museum een belangrijk stukje van haar geschiedenis vertelt. Laten we namelijk niet vergeten dat Amsterdam een meer katholieke dan protestantse stad was en is. Het is zelfs een bedevaartsoord. Dat deze groep (net als o.a. lutheranen en remonstranten) in de bloeitijd van de stad enkel ‘gedoogd’ werden, mag niet worden vergeten. Ik ben ook blij als katholiek dat dit katholieke instituut behouden blijft. Katholieken en christenen in het algemeen laten zich soms echt nog altijd te gemakkelijk wegmoffelen. Hup… op Solder!
Facebook en bespotting
Dat nieuwe beleid van Facebook waarin Zwarte Piet en joodse karikaturen in de ban worden gedaan… ik ben benieuwd wat er gebeurt als je een foto aanmeldt waarop bijvoorbeeld de paus, een priester, een dominee, een heilige of een religieus belachelijk wordt gemaakt… ik ben er van overtuigd dat er dan ‘dat moet kunnen’ wordt gedacht bij Facebook. Maar correct me if I’m wrong… Joden en moslims komen toch gemakkelijker in het geweer wanneer heilige huisjes worden aangevallen. En terecht, want begrijp me niet verkeerd, zij hebben alle recht om te ageren als zij of hun geloof bespot worden. Uiteraard en absoluut, maar ook christenen zouden wat gemakkelijker in het geweer moeten komen. Het lijkt wel of we bang zijn dat we nog altijd of weer slechts gedoogd werden. Hup op Solder me je geloof! Nee, we kunnen best wel eens vaker iets van elkaar laten horen.
Zo houd ik er niet van als mensen met carnaval verkleed gaan als franciscaan of eender welke religieus. Franciscaan is wat ik bén, het is niet mijn werk. Verkleed jezelf rustig als redacteur van katholiek.nl (gratis reclame!) of cultureel erfgoedspecialist, vind ik allemaal best. Kan ik ook nog wel mee lachen, want ik heb geen idee hoe je dat precies uitbeeldt. Verkleed je lekker als arts, agent of brandweervrouw (maar maak hen niet belachelijk!), dus iets dat je in je vrije tijd kunt afleggen, maar niet als iets dan iemand is. ‘Ja, maar dat is toch een katholiek feest, carnaval,’ hoor ik dan vaak, ‘dat doen jullie dan toch zelf.’ Nou, ik geef je op een briefje dat degene die zich als franciscaan of eender welke religieus verkleden niet tot de trouwe zondagse kerkgangers behoren. En dat hoeft ook niet van mij. Dat moet ieder zelf weten. Daar ga ik niet over en daar wil ik niet over gaan.
Nog een keer Op Solder
Ook als cultureel erfgoedspecialist ben ik blij dat de stad het museum redt. Ik hield mijn hart vast wat er anders met dit prachtige pandenensemble en vooral die schuilkerk zou gebeuren. Wat kun je er immers anders mee dan gebruiken als kerk en museum? De wildste beelden gingen al door mijn hoofd… disco op Solder, bordeel op Solder – we zitten immers midden op de Wallen! – kantoor op Solder, enzovoorts. Door de monumentenstatus kun je er ook niet veel mee (gelukkig!). Het zou in ieder geval onttrokken zijn aan het oog van het publiek en onttrokken aan de eredienst.
Maar, zoals ik al een paar keer zei… de wonderen zijn de wereld nog niet uit… de Heer blijft op Solder! Niet in de laatste plaats als vingerwijzing dat we onszelf niet meer op Solder moeten zetten…