Van Grunningen naar Oeteldonk. Dat is de afstand die de nieuwe bisschop van Den Bosch, mgr. Gerard de Korte, binnenkort gaat afleggen. De verhuiswagen staat klaar – so to speak – om de pas benoemde bisschop naar het zonnige zuiden te vervoeren. Verhuizen is één ding, maar een Brabander worden iets anders. Waar moet u, beste bisschop, op letten?
Gastvrijheid en koffie
Brabanders zijn gastvrij, Groningers zijn stug en Friezen zijn koppig. Eén van de clichés die u, beste bisschop, vaker zult horen. Maar wat blijkt uit onderzoek van het CBS? Brabanders lopen de deur veel minder plat bij elkaar dan bijvoorbeeld Groningers en Drenten. Wij Brabanders kennen elkaar dus veel minder goed dan de mensen in de noordelijke provincies.
Blijft de vraag: waar komt die beroemde Brabantse gastvrijheid dan vandaan? Nou, áls we de deur uiteindelijk openzetten, doen we dat graag met ’n goei bekske koffie (of een tas koffie) mi ‘n kuukske om het gezellig te maken. En als er écht wat valt te vieren, trakteren we op Bossche bollen. Maar eerst kijken we graag de kat uit de boom. Dus beste bisschop, hou vol en blijf koffie drinken.
Carnaval in de Sint Jan
Carnaval is ook zo’n Brabants ding. Beste bisschop, hier valt niet aan te ontkomen. De optocht van Oeteldonk trekt pontificaal langs uw bisschoppelijk paleis. Slechts enkele luttele meters trottoir liggen tussen de praalwagens en uw voordeur. Grijp deze kans aan om vanuit de bovenramen van het bisschopshuis te genieten van dit unieke spektakel en glimlach om de kerkelijke kwinkslagen.
Ook de carnavalsmis is een begrip. Schuin tegenover uw woning, in de Sint Jan, komen ieder jaar honderden Oeteldonkers, boeren en durskes bij elkaar om de carnaval volgens goed katholiek gebruik met Gods zegen in te gaan. Dit zal u, als noordeling, misschien verbazen. Maar doe eens gek, knoop de Oeteldonkse sjaal om, en vier dit oeroude katholieke gebruik mee. U zult versteld staan van de goodwill die u hiermee kweekt.
Slim, slimmer, slimst
Laat u verder niet wijsmaken dat Brabanders dom zijn. De slimste regio van het land – wat zeg ik: van de wereld – bevindt zich in uw bisdom. Brainport liegt er niet om. Dus mocht u onverhoopt in Randstedelijke kringen horen zeggen dat u opnieuw in een achterstandsprovincie bent beland, kunt u hen met dit simpele feit de mond snoeren. Zo doen we dat hier.
Bovendien heeft Brabant twee prima universiteiten. Aan die in Tilburg is zelfs een theologische faculteit verbonden die is goedgekeurd door Rome. Maar dat weet u wel. Als alumnus van de KTU – gefuseerd tot de huidige Tilburg School of Catholic Theology – bent u meer Brabander dan u denkt. En u ziet: een goede opleiding werpt zijn vruchten af.
Heel veel katholieken
Brabant heeft verder veel katholieken. Heel veel katholieken. Uw bisdom telt er maar liefst één miljoen. Dat is tien keer meer dan uw oude stek in Groningen-Leeuwarden. Maar qua afstand is het best te behappen. Oost-Brabant en een stukje Gelderland leveren nog niet de helft op van wat u nu aan kilometers maakt. Vergeet echter niet dat Brabanders hun auto het vaakst in de prak rijden. Dus wees voorzichtig op onze wegen.
Natuurlijk zijn Brabantse katholieken best gemoedelijk. We nemen het leven zoals het komt, en dat geldt zeker voor zaken omtrent ons geloof. Wie echter aan onze kerkgebouwen komt, komt aan onze Brabantse ziel. De kerk waar ‘ons vader en ons moeder’ trouwden, is heilig. Al zetten we zelf al jaren geen voet meer over de kerkdrempel, we houden van ‘ons plekske’.
Afijn, u begrijpt het. Alle rumoer rondom fusies en kerksluitingen is er niet voor niets. Aan u de taak om hierin een man van begrip en verzoening te zijn. Een bruggenbouwer. Een goede herder. Maar ook een goed bestuurder met oog voor de realiteit. Het zal een flinke kluif zijn, beste bisschop, maar we vertrouwen erop dat u het kan.
De zachte G van ‘geen aardbevingen’
Dan is er nog die zachte G. U gaf zelf al wijselijk aan dat u dit niet zo snel onder de knie zult krijgen. Dat hoeft ook niet. Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is en wij verwachten niet dat u op stel en sprong uw velaire fricatieven inruilt voor de palatale variant. Mocht u onverhoopt toch een keer gemoedelijk ‘houdoe’ willen zeggen, vinden wij dat niet vervelend. Integendeel, dat voegt alleen maar toe aan uw onverschrokken Hollandse charme.
Een groot voordeel is overigens wel dat u in Brabant geen aardbevingen zult meemaken. Althans, niet van de fysieke soort. Wat er qua bevingskracht in het geestelijke domein mogelijk is, weet alleen Onze Lieve Heer en de Zoete Lieve Vrouw. Als u zich op hen blijft richten, kunt u niet verkeerd gaan. Bovendien bidden talloze Brabantse religieuzen met u mee. Dat krijgt u cadeau.
Warme worstenbroodjes
Laat ik dan ook de Brabantse worstenbroodjes en de Efteling noemen. Het is misschien een wat banaal einde aan deze opsomming van wat u over Brabant moet weten, maar ze tellen wel mee. We houden van onze worstenbroodjes. En van de Efteling. Hopelijk zult u deze genoegens ook eens mogen smaken. En mocht u toch nog heimwee krijgen naar Groningen, dan vliegt u vanaf Eindhoven Airport zo weer even terug naar het noorden.
Ik hoop dat deze kleine Brabantse handleiding u van pas komt. Wij heten u van harte welkom en leggen u graag onze geliefde tradities, eigenaardigheden en valkuilen uit. Natuurlijk leiden wij u ook met alle plezier rond door onze mooie zuidelijke landstreek. Bij deze de uitnodiging, inclusief ‘n bekske koffie mi ‘n kuukske.
(met toestemming doorgeplaatst van de zeer lezenswaardige blog van Annemarie Latour.) De foto is van Eric van den Berg, gemaakt op de perspresentatie (!) van mgr. De Korte in het bisschopshuis in Den Bosch).