De synode is bijna halverwege. Je hebt dan veel gehoord van elkaar. Meer nog: er is vertrouwen gegroeid onder de ‘synodevaders’, de toehoorders en de jongeren. Hiervan getuigen verschillende bisschoppen die een interview geven of een blog bijhouden: ‘We begonnen met de kat uit de boom kijken en nu spreken elkaar met de voornaam aan.’ Dat is winst.
Jongeren centraal
Maar over welke jongeren heb je het dan? De jongeren die in de synodezaal aanwezig zijn en allen die zij vertegenwoordigen? In de taalgroepen, met name die van Afrika en Azië, wordt opgemerkt dat het ‘Werkdocument’ – of het nu gewild is of niet – toch nog meer de Europese jongeren op het oog heeft. De jongeren in Afrika e Azië (en ongetwijfeld ook in Zuid-Amerika) hebben andere verwachtingen, zo wordt opgemerkt. Om maar niet te spreken over jongeren die op de vlucht zijn voor honger, oorlog en geweld. En de jongeren die gemarteld zijn, verkracht. Dan heb je het echt over andere jongeren.
Overal hangt ook de donkere wolk van het ‘seksueel misbruik’ en de niet-adequate houding die het kerkelijk instituut tot voor kort heeft aangenomen. Hoe traag werkt de kerkelijke jurisdictie. Waarom moet het zolang duren dat slachtoffers worden gehoord en erkend, daders worden aangepakt. Bisschoppen zeggen dat openlijk. Wat is het gezag van je woorden, van je boodschap als je hierin niet schoon schip maakt?
Hoe jongeren begeleiden?
Er is al veel gesproken over de kloof die er is tussen het kerkelijk en soms ook parochieel kader en de jongeren. Velen zijn zich daarvan bewust. Hoe dit te veranderen? Mooi hoe bisschop Van Looij van Brugge een lans breekt voor gewoon ‘aanwezig-zijn’. Hij kijkt naar een schoolplein en ziet hoe leerkrachten er zijn wanneer de jeugd speelt. Hij ziet hoe ze ’s morgens de jongeren ontvangen aan de poort en ze ook weer op het einde van de dag naar de poort brengen. Ze zijn bereikbaar. Ze luisteren naar wat er onder hen leeft. Daarvan moet de kerk leren. Het is een weg van vertrouwen en vriendschap. Je leert ze kennen en je leert wat ze nodig hebben. Zo moet de kerkgemeenschap zijn: houding van bemoediging en hoop geven. Je krijgt dan ‘de geur mee van je schapen’ (paus Franciscus). Dat is de vrucht van ‘er-zijn’ voor hen, met hen.
Nog een goede week te gaan
Iedereen voelt aan dat er wat van de synode verlangd wordt naar het einde toe. Duitse bisschoppen vinden dat er een ‘Boodschap aan de jongeren van de wereld moet komen. Een inspirerende en missionaire tekst. Liefst nu onmiddellijk een einde maken aan de falende geloofsoverdracht aan de jongere generaties. Er komt zeker een slotdocument en later een herderlijk schrijven van paus Franciscus. Dan zijn we een jaar verder. Nu moet er ook gehandeld worden.
Ik kijk er naar uit.