Plant van de maand: paardenbloem

Paardenbloem

In deze rubriek zetten we elke maand een plant of bloem met symbolische betekenis centraal. Overigens… symboliek is geen exacte wetenschap. De ene persoon geeft de ene betekenis aan een bloem, de andere persoon een heel andere. Ze veranderen ook in de tijd. Zeventiende-eeuwse bloemstillevens kennen andere symboliek dan de verborgen ‘liefdesboodschappen’ uit de preutse Victoriaanse tijd. Deze maand:

De paardenbloem: niet geaccepteerd… en daarmee een symbool voor Jezus?

Voor de meeste mensen geldt de paardenbloem oftewel ‘Taraxacum officinale’ als onkruid. Het zal dan ook niet gauw de eerste keuze zijn voor een liturgische bloemschikking. Maar waarom eigenlijk niet? Dat wat wij ‘onkruid’ noemen, zijn de meest natuurlijke planten die hier voorkomen. En toch zijn het de ‘verschoppelingen’ onder de planten. Als of we ze niet accepteren. Franciscus van Assisi vroeg broeder tuinman om een klein stukje tuin niet te bewerken, zodat de natuur daar haar gang kom gaan om zo haar Schepper te loven.

Als niet echt geaccepteerde plant in haar eigen omgeving, staat ze mooi symbool voor Jezus die – in de woorden van Johannes – door de wereld niet aanvaard werd of, specifieker, in zijn thuisstad Nazareth. De laatste twee zondagen van deze maand horen we hoe Jezus niet geaccepteerd werd door zijn stadsgenoten.

De paardenbloem staat symbool voor matigheid of met een typisch Nederlandse uitdrukking: ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’. Met de veertigdagentijd in het vooruitzicht is dat geen slechte raadgeving. Een raadgeving die dan meteen over de gehele gemeenschap gaat. Want wat wij één paardenbloem noemen, is in feite een bloemenhoofdje, bestaande uit meerdere lintbloemetjes. Eén paardenbloem is een gemeenschap op zich.

Een andere betekenis van de paardenbloem is ‘helderziendheid’. Niet zozeer een kerkelijk of Bijbels thema, natuurlijk, maar wanneer we dit wat bijbuigen naar ‘vooruitkijken’ of ‘naar de toekomst kijken’, dan past het weer uitstekend bij dat wat we elk jaar in januari doen: vooruitblikken op wat in het nieuwe jaar komen gaat.

De belangrijkste betekenis van de paardenbloem is echter geluk, groei, hoop en genezing. En dat is gewoon een hele mooie wens voor het nieuwe jaar!

Paardenbloem

Om de paardenbloem te verzorgen hoef je niet veel te doen. Dat weet iedereen met een grasveldje in de buurt… Ze houdt van volle zon, maar in de halfschaduw staat ze ook prima. Wil je haar binnen de perken houden, knip het gele bloemhoofd dan af voordat ze in het pluizenbolletje is veranderd… vanaf dat moment verspreiden de zaden zich snel en voor je het weet staat je hele tuin vol met deze gele rakkers. Maar ach… die gele kleur doet het goed. Dus laat ook haar lekker haar lof tot God zingen…