Wij, katholieken, eisen excuses (en herstelbetalingen)

Appel

Katholieken zijn eeuwenlang tweederangs burgers geweest in Nederland. Het wordt de hoogste tijd dat de regering officieel excuses aanbiedt aan de katholieken in Nederland, van wie zovele voorouders daar zwaar onder geleden hebben.

Alhoewel de Nederlands-hervormde kerk formeel geen staatskerk was, was het voor katholieken zo goed als onmogelijk carrière te maken in door de staat aangestuurde banen. Veel katholieken werkten daarom in de detailhandel of de landbouw. Mijn eigen ouders zijn op hun werk nog nageroepen omdat ze katholiek waren. Mijn vader werd bevorderingen onthouden, want hij was “van het houtje”.

De katholiekenfobie is een systemisch kwaad in de Nederlandse samenleving. Als ik kijk naar mijn eigen werkterrein, de oudtestamentische exegese, is het opvallend dat de eerste katholieke pas in 1993 (!) benoemd is op een positie van oudtestamenticus aan een rijksuniversiteit – en dat terwijl de rijksuniversiteiten formeel neutraal zouden moeten zijn.

Toen Koningsdag in 2015 in Dordrecht gevierd werd, zei Willem Alexander: “Hier begon onze godsdienstvrijheid”. Niets was minder waar. De Dordtse synode culmineerde in de uitsluiting van andersgelovigen, inzonderheid de remonstranten. Zij werden niet alleen uit de synode gezet, maar ook uit hun ambt, verbannen uit de Republiek en enkelen van hen zelfs terechtgesteld. Wat er gezegd had moeten worden, is: “Hier begon de godsdienstonderdrukking van iedereen die niet Nederlands-hervormd was”. Remonstranten, maar ook gereformeerden, hebben alle reden om zich bij de katholieken aan te sluiten!

Het schokkende is dat deze Dordtse uitspraak gedaan werd door iemand die op academisch niveau geschiedenis heeft gestudeerd (eindcijfer een 7½), onder de ministeriële verantwoordelijkheid van een premier die eveneens geschiedenis gestudeerd heeft (eindcijfer mij onbekend).

Toen Willem-Alexander op een persconferentie, samen met zijn katholieke verloofde Maxima, zijn huwelijk aankondigde, haastte hij zich om te zeggen dat de kinderen niet katholiek opgevoed zouden worden. Tja, stel je voor: een katholieke troonopvolger! Dat kan natuurlijk niet. Zelfs niet in de 21ste eeuw…

Om het systemische kwaad van de katholiekenfobie te bestrijden moet daarom het woord ‘paaps’ wettelijk verboden worden. Vanzelfsprekend dient een plaatsnaam als ‘Papendrecht’ gewijzigd worden. Het is gewoon niet meer van deze tijd dat woorden als ‘paap’ en ‘paaps’ nog gebruik worden, ook niet in samenstellingen.

Tevens moet het Sinterklaasfeest aangepast worden. Overal dient Sinterklaas een kruis op zijn mijter te dragen. In Amsterdam gebeurt dat al jaren niet meer – foei! Sinterklaas is namelijk een katholieke bisschop en dat mag niet weggemoffeld worden. Dus het kruis op de mijter is een verplichting.

De excuses, door de premier namens het kabinet en het staatshoofd uit te spreken, moeten nog dit jaar aangeboden worden. Niet om een punt te zetten, maar een komma. Daarna kunnen we afspraken gaan maken hoe de nakomelingen van de katholieken van de eeuwenlange onderdrukking schadeloosstelling tegemoet kunnen zien.

De beste datum waarop de excuses aangeboden dienen te worden, is Sacramentsdag 2023. Dat is donderdag 8 juni. Vanaf dan wordt Sacramentsdag een feestdag in Nederland, zodat het einde van de godsdienstonderdrukking elk jaar gevierd kan worden. Een verplichte vrije dag dus voor alle ingezetenen van het Koninkrijk. Op deze manier bevorderen we tevens een verdere Europese integratie, want, naast Liechtenstein, Monaco, San Marino, Vaticaanstad en grote delen van Zwitserland, is in de EU-landen Duitsland, Kroatië, Polen, Portugal en bijna geheel Spanje Sacramentsdag al een feestdag.

O ja, deze column is geen satire!

Archibald L.H.M. van Wieringen, priester van het bisdom Haarlem-Amsterdam, is hoogleraar Oude Testament aan de Tilburg School of Catholic Theology.